Column: Naastenliefde

De bel gaat. Het is een buurvrouw. ‘Hallo. Mark Rutte heeft gelijk: ik vind dat ik meer voor de medemens moet doen. Mag ik een dag per week op Job passen?’
Ik laat haar binnen. ‘Ga maar bij de rest zitten’, zeg ik. De bank zit al vol vriendinnen, familieleden en andere buren. In de keuken pruttelt koffie.
Een van de dames – er zijn geen heren – maakt al een schema.
‘Hoeveel uur per week hebben jullie oppas nodig?’ roept ze naar de keuken. Ik maak een snelle optelsom. Drie dagen in de week naschoolse opvang, de woensdagmiddag, de vrijdagmiddag en af en toe in het weekend. Komen we op zo’n twintig uur in de week. ‘Dus als wij die twintig uur met elkaar verdelen, hebben jullie geen persoons gebonden budget meer nodig?’
‘Inderdaad.’ ‘Eitje’, zegt ze. ‘Dat doen wij toch gewoon met z’n allen?’
De anderen knikken heftig. Ja, want zo zijn ze. Zo is de samenleving. We helpen mekaar. Moet ze zelf niet allemaal op een rijtje hebben gehad, die Erica Terpstra. Dat ze in de jaren negentig een systeem in het leven riep waarmee gehandicapten zelf zorg konden inkopen omdat de vrijwilligers zich niet vanzelf aandienden. Andere tijden.
De buurvrouw heeft de rasters van het schema al getekend. Nu de namen nog.
‘Wie van jullie kan er altijd op maandag?’
Van de zeven dames schudden er zes het hoofd. Nee, helaas. Kinderen, werk, film, auto wassen, broccoli verbouwen, harp spelen. Er blijft er één over.
‘Ik kan alleen niet tillen’, zegt ze. ‘Mijn rug is slecht. Is dat een bezwaar?’
Ik voel me lullig, maar moet haar toch vertellen dat Job niet kan lopen.
‘Oh, daar had ik even niet aan gedacht’, verontschuldigt ze zich. ‘Maar ik wil echt iets voor de medemens doen. Zal ik dan af en toe lekker koekjes met hem bakken?’
‘Job kauwt niet’, fluister ik. ‘Sorry.’
Ik laat de vriendin uit. Voor de zes overblijvers serveer ik koffie met zachte cake. Ach, die maandag, daar komen we wel uit, hoor ik mezelf zeggen. Dinsdag dan?
Nu gaan er vier vingers de lucht in. Geen punt, die dinsdag. Als ze maar om vijf uur thuis zijn. Warm eten enzo.
Ik knik. ‘Maar ehm, met Job moet ook gegeten worden. Dat kan hij niet zelf.’
Drie vrouwen trekken hun jas aan. Oppassen? Graag, maar niet rond etenstijd.
Monter grijpt de buurvrouw weer naar haar schema. Ze stemt CDA. Naastenliefde zit in haar genen. Zo’n pgb is zó passé. ‘We komen er wel’, zegt ze. Ik vraag haar of ze misschien de woensdag kan. Oeps, nee. Dat is nou jammer. Niet op woensdag. Verdient ze wat centjes bij. De hypotheek, weet je?
Ze draagt het schema over aan mijn nicht en is alweer vertrokken. De nicht glimlacht ongemakkelijk. Ik stel haar gerust. ‘Op woensdagmiddag kan mijn man thuisblijven. Kun jij donderdag?’
Ze kijkt naar Job, die kwijlt op zijn boek. ‘Kan hij niet zelf zijn kin afvegen?’ vraagt ze met een vies gezicht.
‘Sorry. Verkeerde anatomie enzo. Moet jij doen, met een doekje. Om de vijf minuten.’
De nicht ziet in gedachten al chocoladespuug op haar glanzend witte shirt. Ze schudt haar hoofd en doet of ze gebeld wordt.
Het schema valt op de grond. De laatste buurvrouw kijkt me vuil aan. ‘Wat stellen jullie belachelijk eisen zeg’, valt ze tegen me uit. ‘Je zou blij moeten zijn dat er zoveel mensen zijn die vrijwillig op Job willen passen. Weet je, jullie maken jezelf ook onmogelijk. Goed dat ze dat pgb afschaffen. Mensen zoals jullie maken misbruik van ons belastinggeld.’
De voordeur slaat ze achter zich dicht.
De volgende dag word ik gebeld door een accountmanager van Koldenhove, zorginstelling. Hij hoorde van mijn vriendin (die niet kon tillen) dat Job niet langer thuis kan wonen. Of hij de offerte voor 24-uurszorg in zijn tehuis vast zal opsturen? Krabbeltje van moeder is genoeg. Ik hoef me verder geen zorgen te maken, zegt hij. Job valt in de categorie ‘ernstig’ en Rutte betaalt de rekening. Wat het kost? Valt mee, zeven keer ons persoons gebonden budget.

Deze column is ook gepubliceerd op joop.nl. Er wordt massaal gereageerd.

23 thoughts on “Column: Naastenliefde

  1. Ja vreselijk he die ontwikkelingen mbt het PGB.
    Ik werk zelf in de jeugdzorg en voorzie veel uithuispaatsingen bij mensen die nu een fors PGB hebben om hun kind(eren) goed thuis te laten verzorgen en begeleiden. Uiteindelijk kost een verblijf in een instelling veel meer geld, maar dat lijkt Den Haag niet uit te maken; komt toch uit een ander ‘potje’….

  2. weer een daverende column, Annemarie. Doet pijn, zon tekst. Zegt alles over de kolder van onze samenleving.

  3. Erg sterke column! Jammer dat de kern de waarheid zo nauw benaderd… gelukkig speelt een uithuis plaatsing niet in sons geval, maar dat het leven van onze dochter minder ‘sociaal’ en ‘liberaal’ wordt is wel zeker. Met dank aan de liberalen van dit land.

  4. Wat een ijzersterke collum. Ja zo gaat het, de mensen beseffen niet wat het verzorgen van een gehandicapt kind inhoudt. Ze je alleen de leuke dingen doen zoals bijvoorbeeld wandelen, maar staan er niet bij stil wat er allemaal nog meer bij komt kijken.
    Ik maak het van twee kanten mee, ik heb een meevoudig complex gehandicapte dochter van 13 jaar die mijn man en ik samen thuis verzorgen (ze zit overdag wel op de opvang) en ik werk als receptioniste in een verpleeghuis.
    Het afschaffen van het PGB zal nog voor veel meer onrust zorgen want voor al diegene die zonder het PGB niet meer thuis kunnen blijven zal er een plaats moeten zijn er die zijn er niet ook niet bij de thuiszorg. Maar zover denkt Den Haag niet die zien alleen maar het rekensommetje dat wat het oplevert, maar ik denk dat ze dat nog zwaar tegen gaat vallen. Want dan zal het andere potje ook snel leeg gaan. En wie is er de schuldige van de hele crisis, ik vind de gewone netjes belastingbetalende burger zeker niet, maar die mag er wel voor opdraaien.

  5. Duidelijk verhaal voor wat betreft hoe zorg werkt. Maar de relatie met PGB zie ik niet direct…

  6. Briljante column. Die zwarte (maar zeer realistische)humor heb je ook wel nodig om te overleven in jullie situatie.

  7. @Hans, door het bestaan van PGB kan Job thuis blijven wonen, de zorg die hier omschreven wordt kan geleverd worden door mensen met PGB in te kopen. In dit verhaal wordt duidelijk gemaakt dat mensen die zorg niet vrijwillig leveren.

  8. Wat een goed verhaal, geeft zo duidelijk weer hoe krom de nederlandse regering en samenleving denkt!

  9. Geweldig wat een ontroerende column.
    Ik ben een beetje als al die andere buurvrouwen, werk, kinderen maar o zo willend om te helpen.Afschaffen van PGB betekent dat heel veel moeders weer thuis moeten blijven om voor hun kind te zorgen.
    Sterkte, laat weten of ik iets kan doen behalve de CDA leiding ervan overtuigen dat het geen strak plan is.

  10. Ik moet lachen om je verhaal maar dit is helemal niet om te lachen! in en in triest dit sterkte met alles en een knuffel voor je zoon

  11. Lieve Annemarie,

    Elke keer kijk ik weer uit naar je columns.
    Elke keer verbaas is me weer over je verhalen, ze zijn zo pakkend.
    Meestal moet ik er om lachen, zoals je ze schrijft, met een flinke dosis ironie.
    Toch zijn je verhalen niet om te lachen, maar voor jullie een bittere waarheid.
    Ik kan me niet voorstellen hoe het is om zo te moeten leven, en altijd rekening met moeten houden met de kleinste dingen die voor een normaal mens vanzelfsprekend zijn om gewoon te kunnen doen en laten.

    Heel veel liefs aan Job en ook aan jullie, zijn rots in de branding.

    XX
    Inge

  12. @Karin. Volgens mij lees ik uit deze column vooral dat zorg thuis moeilijk te regelen is m.b.v. vrijwilligers. Het zegt weinig over het PGB.
    Misschien denkt men dat na het thuiswerken, ook thuiszorg mogelijk moet zijn. Maar misschien is dat wel niet zo.

  13. @Hans Het zegt heel veel over het PGB, dat is nodig om kinderen zoals Job thuis te kunnen laten wonen omdat op vrijwillige basis niet voor Job kan worden gezorgd. De grootste ironie is wel dat een kind als Job zonder de PGB niet thuis kan wonen en naar een instelling moet, die door de overheid wordt betaald, die 7 keer zoveel kost als het PGB.

    De relatie van deze coumn en het PGB is dus dat Job door de PGB thuis kan blijven wonen bij waarschijnlijk de twee liefste ouders die een kind zich maar kan wensen. Een ander punt is dat als ze de PGB afschaffen het eigenlijk alleen maar duurder wordt voor de regering en ouders hun kind in een instelling moeten zetten.

  14. Dag Annemarie,
    Al een tijd nu volg ik je colums. Ook ik heb een ‘Jobje’ in huis en ik herken zo veel van wat je schrijft.
    Zelf ben ik een drietal jaar ook beginnen schrijven (op mijn blog) om dingen een plaats te (proberen) geven en weer vat te krijgen op de gebeurtenissen in ons leven.
    Fijn dat ook jij op deze manier de dingen af en toe kan ‘ontladen’…

  15. Ik werk ook betaalt bij een kindje met een beperking. Ik vroeg mezelf af of ik het onbetaald zou willen en kunnen doen. Willen – Zeker! Kunnen- Nee. Het is mijn werk ik leef ervan. In een wereld waar alles om geld draaid is weinig ruimte om je in te zetten voor dit soort situaties. We zitten vast in een spinnenweb vol financieele verplichtingen. Ik schaam mij voor een land waar we dat hebben laten gebeuren!

  16. Zo gaat het in de praktijk.
    Zelf ervaren, “we komen wel helpen zaterdag”.
    Hoe laat moeten we er zijn? Ik zeg 12.00 uur is goed, met de verwachting dat ze tegen het einde van de middag weer weg gaan, (ik koop een mooie geschenkbon als dank) rond de klok van 15.00 uur word er gezegd “we moeten weer weg, boodschappen doen he” willen jullie nog koffie? nee dank je.
    Ik geef de cadeaubon en zeg reuze bedankt hoor.

  17. Geweldige column, zo herkenbaar.
    Dieptriest zijn de reacties van mensen die de link met PGB niet snappen. Dat geeft aan dat men absoluut niet weet wat een PGB is en kan betekenen voor zo’n gezin.

  18. Tja…. vriéndinnen ….
    een goede buur is beter dan een verre vriend, zegt men…
    jammer dat ik vèr zit …
    Ik zou àlle politiekers en beslissers en planners
    toewensen in jullie omstandigheden te verkeren voor deze gevallen,
    en in een rolstoel gekluisterd te zitten voor màànden
    om dààr de behoeften en de (on-)mogelijkheden van te kennen…
    dàn zouden ze wéten hoé en wàt er echt nodig is !!!
    …Overal het zelfde ….
    Sterkte Annemarie
    hanny, Toulouse , Frankrijk

  19. PS… ik kèn ook al sie NLDse afkortingen niet (meer ) hoor ….
    maar snap wel : dat het de politiekers zijn die het niét ‘snàppen’
    en het probleem van ” naastenliefde ” en ” goed willen doen ”
    – maar niet op … -dag !
    hanny

Reageren is niet (meer) mogelijk.