Tegenover elkaar zitten we aan tafel. Geen haast, stilte in de kamer. Job is uit logeren. Ik doe mijn best om niet per ongeluk op Robs bord te kijken. Hij zou me iets aandoen. Staren naar je eten is een onhebbelijkheid van onze zoon. Elke hap volgt hij, vanaf het moment dat je een stuk aardappel aan je vork prikt tot het verdwijnt in je mond.
Zelfs op de ouderavond kwam het ter sprake: wat doen we met Jobs schoenen? De begeleidsters thuis hadden ons er al meerdere keren op aangesproken en ook de taxichauffeur roerde zich. Die schoenen!
“We werken eraan”, loog ik. Ik wilde er helemaal niet aan werken. Jobs schoenen waren nieuw. Ik had ze hoogstpersoonlijk gevonden op internet, na een helse zoektocht.
De bel gaat. Voor de deur staat een man met een doos in zijn handen. ‘Mijn vrouw heeft me gevraagd of ik dit even wilde brengen.’ Vragend kijk ik hem aan. ‘Of zit ik hier niet goed?’ Na inspectie van de doos zeg ik dat ik van niets weet, maar dat het vast klopt. ‘Een SpongeBob-spel, zie ik. Mijn man zal het hebben besteld voor onze gehandicapte zoon, hij is gek op SpongeBob.’ ‘Marktplaats’, zegt de vreemdeling. ‘Als ik vragen mag, wat heeft uw zoon?’
Op mijn rug lag ik op het asfalt. Job stond precies op het midden van de Nijmeegse Waalbrug die voor één dag was afgesloten voor alle verkeer. Die foto moest ik hebben, van mijn zoon in zijn rolstoel op de middenstreep – speciaal hiervoor was ik naar de brug gefietst.
We móesten zo veel. Job zat net op school en alles leek nog mogelijk, als we de kansen maar pakten. Misschien ging hij wel lezen, staan, fietsen, zwemmen. Vorige week schreef ik over valse heimwee. Hoe ik soms kan verlangen naar de kleine schattige Job van tien jaar geleden. Maar Job was altijd vreselijk complex. Hele dagen waren we met hem bezig, met de kleuter die misschien wel van alles kon. Nu, als veertienjarige, is hij makkelijker. Of zijn wij ouders makkelijker geworden?
Zijn stem verandert.’ Deze week kreeg ik het van drie mensen te horen. Het gaat dus snel. Job haalt de hoge tonen niet meer als hij het SpongeBob-lied meezingt. En als hij met zijn onwennige gromstem het gebruikelijke zinnetje ‘mama ik heb dorst’ uitspreekt, klinkt dat als een bevel van een piratenkapitein die zijn bootsman opdraagt als de sodemieter drank voor hem te halen.
We lachen. ‘Job is een beetje verlegen.’ Snel pakken we zijn hand en steken hem uit naar de dokter. Of de verpleegkundige of de chirurg of de assistent of de diëtist of de vrouw achter de balie. Wie dan ook, voor Job heet iedereen in het ziekenhuis ‘dokter’.
Wat zal die 45-jarige PSV-hooligan zich slecht voelen. Ik denk dat hij blij is met zijn stadionverbod van 90 dagen. Je wilt je medesupporters toch niet onder ogen komen? Zij schamen zich collectief de ogen uit de kop voor wat jij hebt gedaan: een weerloze, verstandelijk beperkte jongen voor z’n bek slaan. Hoe ga je dat uitleggen? ‘Hij juichte voor de verkeerde.
Ze was ongeveer even oud als Job nu toen ze bij ons aanbelde. Ik zag een tenger meisje, licht verlegen. Van haar vader – mijn collega destijds – had ze gehoord dat wij nieuw waren in de buurt en een oppas voor ons gehandicapte zoontje van anderhalf zochten. Kon zij misschien… Pas veel later begreep ik dat ze was gestuurd. Haar vader vond dat zijn 15-jarige puberdochter maar eens ‘iets goeds’ moest doen.
Appje van mijn vriendin: ‘Hij is over!!’ Een tweede vriendin zit nog in de stress. Haar zoon van 15 heeft alleen deze week nog om zijn cijfers op te halen, anders blijft hij zitten. Job gaat vanzelfsprekend over. Jaar in, jaar uit. Ook dit eerste jaar van de (speciale) middelbare school heeft hij fluitend doorlopen.